लन्डन — भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी आफ्नो महत्त्वपूर्ण युरोपेली भ्रमणको क्रममा यतिखेर बेलायतमा हुनुहुन्छ । उहाँको यो भ्रमणले भारत र बेलायतबीचको ऐतिहासिक सम्बन्धलाई थप मजबुत बनाउँदै व्यापार, सुरक्षा, प्रविधि र जलवायु परिवर्तन जस्ता महत्त्वपूर्ण क्षेत्रहरूमा द्विपक्षीय सहयोगको नयाँ ढोका खोल्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
उच्चस्तरीय कूटनीतिक बैठक र रणनीतिक साझेदारी
भ्रमणको सुरुवातसँगै प्रधानमन्त्री मोदीले बेलायती प्रधानमन्त्रीसँग १० डाउनिङ स्ट्रिटमा उच्चस्तरीय द्विपक्षीय वार्ता गर्नुभयो । वार्ताका क्रममा दुवै नेताहरूले भारत-बेलायत ‘रोडम्याप २०३०’ को प्रगति समीक्षा गर्दै स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता (FTA) लाई अन्तिम रूप दिने विषयमा गम्भीर छलफल गर्नुभएको थियो ।
वार्तापछि आयोजित संयुक्त पत्रकार सम्मेलनमा बेलायती प्रधानमन्त्रीले भारतलाई एक महत्त्वपूर्ण रणनीतिक साझेदारको रूपमा उल्लेख गर्दै हिन्द-प्रशान्त क्षेत्रमा शान्ति र स्थायित्वका लागि भारतको भूमिकाको प्रशंसा गर्नुभयो । प्रधानमन्त्री मोदीले आतङ्कवाद विरुद्धको लडाइँ, साइबर सुरक्षा र रक्षा उत्पादनमा दुवै देशले सहकार्य बढाउने कुरामा जोड दिनुभयो ।
मुख्य कार्यक्रम र सम्झौताहरू :
१. स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता (FTA) : भ्रमणको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण एजेन्डाको रूपमा रहेको FTA वार्ता अन्तिम चरणमा पुगेको सङ्केत दिइएको छ । यस सम्झौताले दुवै देशबीचको व्यापारलाई दोब्बर बनाउने र सेवा, वस्तु तथा लगानीका लागि नयाँ अवसरहरू सिर्जना गर्ने विश्वास लिइएको छ ।
२. आर्थिक तथा व्यापारिक मञ्च : प्रधानमन्त्री मोदीले लन्डनमा आयोजित भारत-बेलायत व्यापारिक मञ्चलाई सम्बोधन गर्नुभयो । उहाँले बेलायती लगानीकर्ताहरूलाई भारतको पूर्वाधार, नवीकरणीय ऊर्जा र डिजिटल अर्थतन्त्रमा लगानी गर्न आह्वान गर्नुभयो । यस अवसरमा प्रविधि, स्वास्थ्य सेवा र हरित ऊर्जाको क्षेत्रमा अर्बौं पाउन्ड बराबरको लगानी सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको छ ।
३. डायस्पोरासँग अन्तरक्रिया : बेलायतमा बसोबास गर्ने लाखौं भारतीय मूलका नागरिकहरू (डायस्पोरा) सँग प्रधानमन्त्री मोदीको विशेष सम्बन्ध रहँदै आएको छ ।
उहाँले वेम्बली स्टेडियममा आयोजित एक विशाल सामुदायिक कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै बेलायतको विकासमा भारतीय समुदायको योगदानको प्रशंसा गर्नुभयो । उहाँले भारतीय डायस्पोरालाई भारत र बेलायतबीचको “जीवन्त पुल” (Living Bridge) को संज्ञा दिनुभयो ।
४. सांस्कृतिक र शैक्षिक सम्बन्ध : प्रधानमन्त्री मोदीले लन्डनस्थित महात्मा गान्धीको प्रतिमामा माल्यार्पण गरी आफ्नो भ्रमणको सुरुवात गर्नुभएको थियो । उहाँले अक्सफोर्ड विश्वविद्यालयका विद्यार्थी तथा प्राज्ञहरूलाई सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम पनि रहेको छ, जहाँ उहाँले ‘नयाँ भारत’ र विश्वमा युवाको भूमिकाबारे चर्चा गर्नुहुनेछ ।
