काठमाडौँ । पछिल्लो समय विश्वमा आर्थिक अवसर, राजनीतिक स्थिरता र राम्रो जीवनस्तरको खोजीमा आफ्नो देश छाडेर अन्य देशमा बसाइँ सर्नेहरूको संख्या निरन्तर बढिरहेको छ ।
संयुक्त राष्ट्रसंघ तथा अन्य अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूले सार्वजनिक गरेका सन् २०२४ तथा २०२५ का प्रारम्भिक तथ्याङ्कहरूले आप्रवासीहरूका लागि केही देशहरू प्रमुख गन्तव्य बनिरहेको देखाएका छन् । यसरी आप्रवासीहरूलाई आकर्षित गर्ने देशहरूको सूचीमा संयुक्त राज्य अमेरिका, जर्मनी, साउदी अरेबिया, संयुक्त अधिराज्य (बेलायत) र क्यानडा अग्रपङ्क्तिमा रहेका छन् ।
विभिन्न रिपोर्टहरूका अनुसार, कुल आप्रवासीको संख्याको आधारमा संयुक्त राज्य अमेरिका विश्वकै सबैभन्दा ठूलो गन्तव्य देश बनेको छ । सन् २०२४ को तथ्याङ्क अनुसार, अमेरिकामा ५ करोड २० लाखभन्दा बढी आप्रवासीहरू बसोबास गर्छन्, जुन विश्वको कुनै पनि देशको भन्दा धेरै हो । अमेरिकामा आप्रवासीहरूका लागि उपलब्ध रोजगारीका अवसर, शैक्षिक गुणस्तर र ‘अमेरिकन ड्रिम’ प्रतिको आकर्षणले यसलाई प्रमुख गन्तव्य बनाएको हो ।
यसैगरी, युरोपमा जर्मनी आप्रवासीका लागि सबैभन्दा आकर्षक देशको रूपमा देखिएको छ । जर्मनीमा हाल करिब १ करोड ७० लाख आप्रवासी रहेको अनुमान छ ।
जर्मनीको बलियो अर्थतन्त्र, औद्योगिक विकास र कामदारको मागले विशेषगरी युरोपेली तथा मध्य पूर्वी देशहरूबाट आप्रवासीहरूलाई आकर्षित गरेको छ ।
मध्य पूर्वमा, साउदी अरेबिया तेल अर्थतन्त्र र निर्माण क्षेत्रमा विदेशी कामदारहरूका लागि एक प्रमुख केन्द्र बनेको छ । यहाँ करिब १ करोड ३७ लाख आप्रवासी कामदारहरू रहेको तथ्याङ्कले देखाउँछ । अधिकांश आप्रवासीहरू दक्षिण एसिया र दक्षिणपूर्वी एसियाका देशहरूबाट रोजगारीका लागि जाने गर्दछन् ।
संयुक्त अधिराज्य (बेलायत) पनि उच्च शिक्षा र रोजगारीका अवसरका कारण आप्रवासीहरूको रोजाइमा पर्ने गरेको छ । यहाँ करिब १ करोड १८ लाख आप्रवासी छन्, जसमा भारत, पाकिस्तान र युरोपेली मुलुकहरूबाट आउनेहरूको संख्या उल्लेख्य छ ।
त्यस्तै, क्यानडाले आफ्नो उदार आप्रवासन नीति र दक्ष कामदारहरूलाई स्थायी बसोबासका लागि दिने प्राथमिकताका कारण विश्वभरका आप्रवासीहरूलाई आकर्षित गरिरहेको छ । क्यानडामा करिब ८८ लाख आप्रवासी रहेको अनुमान छ ।
जनसंख्याको अनुपातमा धेरै आप्रवासी भएका देशहरू !
कुल संख्याको आधारमा अमेरिका र जर्मनी अगाडि रहे पनि, देशको कुल जनसंख्याको अनुपातमा सबैभन्दा धेरै आप्रवासीहरू खाडी देशहरूमा रहेका छन् । कतारको कुल जनसंख्याको करिब ७७ प्रतिशत र संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएई) को करिब ७४ प्रतिशत जनसंख्या विदेशी नागरिकहरू छन् । यी देशहरूको अर्थतन्त्र विदेशी कामदारमा अत्यधिक निर्भर रहेको छ ।
त्यसो त, आप्रवासीहरूले नयाँ देशमा भाषा, संस्कृति, सामाजिक घुलमिल र कानुनी प्रक्रियाहरूमा विभिन्न चुनौतीहरूको सामना गर्नुपरेको छ । यसका साथै, गन्तव्य देशहरूमा पनि आप्रवासीहरूको बढ्दो संख्याले सामाजिक संरचना, सार्वजनिक सेवा र राजनीतिक बहसमा नयाँ आयामहरू थपेको छ । आप्रवासन व्यवस्थापन र आप्रवासीहरूको अधिकार सुनिश्चित गर्नु अहिले विश्वका धेरै देशहरूका लागि एक प्रमुख नीतिगत विषय बनेको छ ।
