लिस्बन — पोर्चुगल लगायत युरोपका अधिकांश मुलुकहरूमा जारी प्रचण्ड गर्मीको लहर तत्काल अन्त्य नहुने मौसमविद्हरूले बताएका छन् । विज्ञहरूका अनुसार, तातो र सुख्खा मौसम अझै केही हप्तासम्म रहन सक्ने देखिएको छ, जसले गर्दा जनजीवन प्रभावित हुनुका साथै डढेलोको जोखिम पनि बढेको छ ।
पोर्चुगलको मौसम विज्ञान संस्थान (IPMA) का अनुसार, देशका अधिकांश भागहरूमा तापक्रम औसतभन्दा निकै माथि रहेको छ । विशेषगरी भित्री तथा दक्षिणी क्षेत्रहरूमा तापक्रम ३५ देखि ४० डिग्री सेल्सियसको हाराहारीमा पुगेको छ । राजधानी लिस्बन र अन्य तटीय सहरहरूमा पनि चर्को घाम र तातो हावाले मानिसहरूलाई असहज बनाएको छ ।
‘हालको मौसमको ढाँचा हेर्दा कम्तिमा जुलाई महिनाको अन्त्यसम्म गर्मीको यो अवस्थामा खासै परिवर्तन आउने देखिँदैन’, वरिष्ठ मौसमविद्ले बताए । ‘अफ्रिकाबाट आएको तातो हावाको प्रभाव र ‘हिट डोम’ को अवस्थाले गर्दा तातो हावा एकै स्थानमा थुनिएको छ, जसले गर्दा तापक्रम घट्न सकेको छैन’ ।
त्यस्तै, पोर्चुगल मात्र नभई स्पेन, फ्रान्स, इटाली र ग्रीस जस्ता दक्षिणी युरोपेली मुलुकहरू पनि गर्मीको चपेटामा छन् । स्पेनका धेरै प्रान्तहरूमा ‘रेड अलर्ट’ जारी गरिएको छ भने इटाली र ग्रीसका जंगलहरूमा डढेलोको जोखिम उच्च रहेको भन्दै अधिकारीहरूले सर्वसाधारणलाई सचेत गराएका छन् ।
युरोपेली मध्यम-अवधि मौसम पूर्वानुमान केन्द्र (ECMWF) ले पनि आगामी दिनहरूमा युरोपको मौसम सुख्खा र तातो रहने पूर्वानुमान सार्वजनिक गरेको छ । केन्द्रका अनुसार, अगस्टको पहिलो हप्तादेखि मात्रै तापक्रममा केही गिरावट आउन सक्ने संकेत देखिए पनि त्यो स्थायी नहुन सक्छ ।
त्यसो त, मौसम विज्ञहरूले यस्ता लामो र अत्यधिक गर्मीका लहरहरूलाई जलवायु परिवर्तनको प्रत्यक्ष असरको रूपमा व्याख्या गरेका छन् । उनीहरूका अनुसार, विश्वव्यापी तापमान वृद्धिका कारण ‘हिट वेभ’ को आवृत्ति र तीव्रता दुवै बढ्दै गएको छ ।
‘पहिले यस्तो गर्मी केही दिनका लागि मात्र हुन्थ्यो, तर अब हप्तौँसम्म टिकिरहेको छ । यो सामान्य होइन, यो ‘नयाँ सामान्य’ बन्दै गएको जलवायुको अवस्था हो,’ एक जलवायु वैज्ञानिकले चिन्ता व्यक्त गरे ।
अधिकारीहरूले सर्वसाधारणलाई दिउँसोको चर्को घाममा बाहिर ननिस्कन, प्रशस्त मात्रामा पानी र झोलिलो पदार्थ पिउन र वृद्धवृद्धा तथा बालबालिकाको विशेष ख्याल गर्न आग्रह गरेका छन् । गर्मीको यो लहर जारी रहँदासम्म कृषि उत्पादनमा समेत नकारात्मक असर पर्न सक्ने अनुमान गरिएको छ ।