लिस्बन, पोर्चुगल — जुन १० तारिख पोर्चुगलमा एक महत्त्वपूर्ण सार्वजनिक बिदा हो। यो दिनलाई ‘पोर्चुगल दिवस’ (Dia de Portugal, de Camões e das Comunidades Portuguesas) को रूपमा मनाइन्छ र यो देशको राष्ट्रिय दिवस पनि हो ।
यो दिवस पोर्चुगलका राष्ट्रिय कवि लुइस भाझ द कामोइसको मृत्यु भएको दिनको सम्झनामा मनाइने गरिन्छ । कामोइसलाई पोर्चुगिज भाषा र साहित्यका सबैभन्दा महान् व्यक्तित्व मानिन्छ। उनको महाकाव्य ‘ओएस लुसियादास’ (Os Lusíadas) ले पोर्चुगलको इतिहास र समुद्री अन्वेषणको गौरवगाथा गाएको छ ।
यस दिन पोर्चुगलभरि र विदेशमा रहेका पोर्चुगिज समुदायहरूले विभिन्न कार्यक्रमहरूको आयोजना गरी मनाइन्छ ।
सरकारी स्तरमा सैन्य परेड, पुरस्कार वितरण समारोह र अन्य सांस्कृतिक कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ । आम नागरिकहरूले पनि यो दिनलाई परिवार र साथीभाइसँग भेला भएर मनाउँछन् ।
जुन १० मा पोर्चुगलमा सरकारी कार्यालय, विद्यालय तथा अधिकांश व्यवसायहरू बन्द रहन्छन् । यो पोर्चुगलको राष्ट्रिय पहिचान, संस्कृति र विश्वभर फैलिएका पोर्चुगिज समुदायहरूप्रति सम्मान प्रकट गर्ने एक विशेष दिन समेत हो ।
यस दिनको महत्त्वलाई विभिन्न पक्षबाट बुझ्न सकिन्छ :
१. राष्ट्रिय कविको सम्मान : यो दिन पोर्चुगलका महान् राष्ट्रिय कवि लुइस भाझ द कामोइस (Luís Vaz de Camões) को सन् १५८० मा भएको निधनको स्मृतिमा मनाइन्छ । कामोइसलाई पोर्चुगिज भाषाका सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण साहित्यकार मानिन्छ । उनको महाकाव्य “ओएस लुसियादास” (Os Lusíadas) ले भास्को द गामाको भारत यात्रा जस्ता पोर्चुगलको समुद्री अन्वेषणको स्वर्ण युगको गौरवगाथा प्रस्तुत गर्दछ ।त्यसैले, यो दिन पोर्चुगिज भाषा, साहित्य र संस्कृतिको उत्सव समेत हो ।
२. राष्ट्रिय पहिचान र सार्वभौमिकताको प्रतीक : यो दिवसले पोर्चुगलको लामो र समृद्ध इतिहास, स्वतन्त्रता र सार्वभौमिकतालाई सम्मान गर्दछ । यसले पोर्चुगिज नागरिकहरूलाई आफ्नो राष्ट्रिय पहिचानप्रति गर्व गर्न र देशको उपलब्धिहरूको स्मरण गर्न प्रेरित गर्दछ ।
३. विश्वभरका पोर्चुगिज समुदायसँगको एकता : यस दिनको नाममा “पोर्चुगिज समुदायहरू” (Comunidades Portuguesas) लाई पनि जोडिएको छ । यसले पोर्चुगलभित्र मात्र नभई विश्वका विभिन्न देशहरूमा बस्ने लाखौं पोर्चुगिज मूलका मानिसहरू र उनीहरूको योगदानलाई पनि सम्मान गर्दछ । यो दिनले मातृभूमि र प्रवासी समुदायबीचको सम्बन्धलाई अझ बलियो बनाउँछ ।
४. उत्सव र समारोह : यस राष्ट्रिय दिवसको अवसरमा पोर्चुगलभरि विभिन्न औपचारिक तथा अनौपचारिक कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छन् । राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री लगायत उच्च पदस्थ व्यक्तिहरूको उपस्थितिमा सैन्य परेड, पुरस्कार वितरण तथा सांस्कृतिक समारोहहरू हुन्छन् । आम मानिसहरूले यस दिनलाई परिवार र साथीभाइसँग समय बिताएर, सांस्कृतिक कार्यक्रममा सहभागी भएर वा केवल आराम गरेर मनाउँछन् ।
यो दिवस पोर्चुगलमा मात्रै आधिकारिक सार्वजनिक बिदा हो । यो अन्य कुनै पनि युरोपेली देशमा सार्वजनिक बिदाको रूपमा मनाइँदैन । पोर्चुगिजहरूको ठूलो जनसंख्या भएका युरोपेली देशहरूमा यो दिनलाई पोर्चुगिज समुदायले ठूलो उत्साहका साथ मनाउँछन्।
युरोपमा पोर्चुगल दिवस मनाइने प्रमुख स्थानहरू :
लक्जेम्बर्ग : लक्जेम्बर्गमा पोर्चुगिज समुदाय युरोपकै सबैभन्दा ठूलो र पुरानो मध्ये एक हो । यहाँ पोर्चुगल दिवसको अवसरमा विभिन्न सामाजिक र सांस्कृतिक कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छन् ।
स्विट्जरल्याण्ड : यहाँ पनि ठूलो संख्यामा पोर्चुगिजहरू बसोबास गर्छन् र उनीहरूले कन्सर्ट, सांस्कृतिक कार्यक्रम र सामुदायिक भोजहरू आयोजना गरेर यो दिन मनाउँछन् ।
फ्रान्स : विशेषगरी पेरिस र अन्य शहरहरूमा रहेका पोर्चुगिज समुदायहरूले यो दिवसलाई उत्सवको रूपमा मनाउँछन्।
जर्मनी र बेलायत : यी देशहरूमा पनि पोर्चुगिज दूतावास र सामुदायिक संघसंस्थाहरूको नेतृत्वमा विभिन्न कार्यक्रमहरू आयोजना हुन्छन् ।
मुख्य भिन्नता :
पोर्चुगलमा : यो एक राष्ट्रिय सार्वजनिक बिदा हो, जहाँ स्कूल, सरकारी कार्यालय र अधिकांश व्यवसायहरू बन्द हुन्छन् ।
अन्य युरोपेली देशहरूमा : यो एक सार्वजनिक बिदा होइन, तर पोर्चुगिज समुदायका लागि आफ्नो संस्कृति, पहिचान र एकता प्रदर्शन गर्ने एक महत्त्वपूर्ण सांस्कृतिक उत्सव हो ।