लिस्बन, पोर्चुगल – पोर्चुगलको वित्तीय क्षेत्रमा एक ऐतिहासिक सम्झौता भएको छ । अमेरिकी लगानी कोष, लोन स्टार फन्ड्स, र फ्रान्सको दोस्रो ठूलो बैंकिङ समूह, Groupe BPCE, बीच नोभो बान्कोको सम्पूर्ण शेयर पूँजी (€६.४ बिलियनमा) बिक्री गर्ने सहमति भएको छ ।
यो सम्झौताले नोभो बान्कोको पुनर्संरचना अवधिलाई समाप्त गर्दै पोर्चुगिज बैंकिङ बजारमा एक नयाँ अध्यायको सुरुवात गरेको छ ।
यो कस्तो प्रकारको सम्झौता हो ?
यो एक रणनीतिक अधिग्रहण (Strategic Acquisition) हो । यसको मतलब, खरिदकर्ता (BPCE) ले केवल नाफाको लागि लगानी गरेको होइन, तर आफ्नो व्यवसायलाई युरोप, विशेष गरी पोर्चुगलमा, विस्तार गर्ने उद्देश्यले यो कदम चालेको हो । यसले नोभो बान्कोलाई एक अस्थायी निजी इक्विटी मालिकबाट एक स्थायी र ठूलो बैंकिङ समूहको हिस्सा बनाउँछ, जसले बैंकलाई दीर्घकालीन स्थिरता प्रदान गर्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
सम्झौताका मुख्य पक्षहरू:
बिक्रेता : लोन स्टार फन्ड्स, जसले २०१७ मा नोभो बान्कोको ७५% हिस्सा खरिद गरी यसको पुनर्संरचना र स्थिरीकरणको नेतृत्व गरेको थियो ।
खरिदकर्ता : Groupe BPCE, फ्रान्सको एक अग्रणी बैंकिङ समूह हो, जसले Banque Populaire र Caisse d’Epargne जस्ता बैंकहरू सञ्चालन गर्दछ ।
सम्पत्ति : नोभो बान्को, जुन २०१४ मा ढलेको बान्को एस्पिरिटो सान्तो (Banco Espírito Santo) को स्वस्थ सम्पत्तिबाट बनेको ‘गुड बैंक’ हो ।
मूल्य : १००% शेयर पूँजीको लागि €६.४ बिलियन।
नोभो बान्कोको जन्म पोर्चुगलको सबैभन्दा ठूलो वित्तीय संकट, बान्को एस्पिरिटो सान्तो (BES) को पतनपछि भएको थियो । पोर्चुगलको Resolution Fund र लोन स्टारले बैंकलाई स्थिर बनाउन र नाफामा ल्याउन महत्त्वपूर्ण लगानी र प्रयास गरेका थिए । लोन स्टारको लागि यो बिक्री एक सफल लगानी बहिर्गमन (successful investment exit) हो, जसले उनीहरूको पुनर्संरचना प्रयास सफल भएको देखाउँछ।
Groupe BPCE को लागि यो अधिग्रहणले पोर्चुगलको आकर्षक बजारमा बलियो उपस्थिति जनाउनेछ र युरोजोनभित्र आफ्नो सञ्जाल विस्तार गर्नेछ ।
नोभो बान्कोका ग्राहक र कर्मचारीहरूका लागि, एक ठूलो र स्थिर युरोपेली बैंकको स्वामित्वमा आउनुले भविष्यको लागि थप सुरक्षा र अवसरहरू सिर्जना गर्न सक्छ ।
यो सम्झौता अब पोर्चुगलको केन्द्रीय बैंक (Banco de Portugal) र युरोपेली प्रतिस्पर्धा प्राधिकरण जस्ता नियामक निकायहरूको स्वीकृतिमा निर्भर हुनेछ ।विज्ञहरूले यस कदमलाई पोर्चुगलको वित्तीय प्रणालीमा बढेको विश्वासको सङ्केतको रूपमा हेरेका छन् र यसले बजारमा थप स्थिरता ल्याउने अपेक्षा गरेका छन् ।